23/11/2018
Qendra Kosovare për Studime të Sigurisë (QKSS)
National Endowment for Democracy (NED)
Donika Marku
Barometri Kosovar i Sigurisë (BKS) është një mjet i veçantë, përmes të cilit Qendra Kosovare për Studime të Sigurisë mat përceptimet publike. Edicioni i tetë i BKS-së përbëhet nga dy kapituj. Kapitulli i parë mat përceptimet e qytetarëve lidhur me besimin në institucionet e sigurisë, drejtësisë, si dhe në institucione qendrore, ndërsa kapitulli i dytë regjistron përceptimet e qytetarëve lidhur me rreziqet e brendshme si dhe kërcënimet të cilat e kanosin Kosovën.
Përceptimet e besimit në institucionet e shtetit dhe perceptimet lidhur me sigurinë dhe rreziqet mund të dallojnë varësisht nga etnia, gjinia, zona dhe rajoni i banimit. Krahas kësaj, raporti përmban edhe analiza të kombinuar të të dhënave përtej interpretimit të përgjithshëm, gjë që i mundëson publikut të kenë një pamje të qartë dhe pikëpamje më kuptimplotë lidhur me besimin e qytetarëve në institucione dhe perceptimet e rreziqeve. Lidhur me këtë, analizimi i rezultateve rreth besimit bazuar në zona dhe rajone specifike, në përkatësinë etnike, gjininë, si dhe të dhënat e tjera plotësuese lidhur me të anketuarit, do t’i mundësojë audiencës që të kuptoj, analizoj si dhe të arsyetoj mendimet e qytetarëve të Kosovës lidhur me çështjet që kanë të bëjnë me sigurinë dhe drejtësinë.
Krahas rezultateve të BKS 2018 dalin edhe gjetjet kyçe:
• Qytetarët e Kosovës u besojnë institucioneve të sigurisë më shumë se atyre të drejtësisë ose atyre qendrore;
• Forca e Sigurisë së Kosovës përsëri është rradhitur si institucioni më i besueshëm në Kosovë;
• Institucionet e drejtësisë vazhdojnë të kenë besim të ulët edhe pse është shënuar një rritje e vogël e besimit (2 pikë të përqindjes) në të dy institucionet;
• Institucionet qendrore si Kuvendi i Kosovës dhe Qeveria e Kosovës vazhdojnë të gëzojnë besim të ulët të qytetarëve, përderisa besimi në institucionet komunale shënon besim më të lartë;
• Qeveria e Kosovës është listuar si institucioni më i jobesueshëm për qytetarët e Kosovës;
• Besimi i qytetarëve ndaj EULEX-it vazhdon të jetë shumë i ulët krahasuar me KFOR-in, i cili listohet si institucioni i dytë më i besueshëm;
• Barometri nuk ka regjistruar ndonjë ndryshim të madh në rezultate sa i përket lidhshmërisë në mes besimit si dhe zonës së vendbanimit. Po ashtu, nuk është vërejtur ndonjë ndryshim i madh sa i përket regjioneve, përveç në Mitrovicë të Veriut ku besimi në institucione kosovare është dukshëm më i ulët. Ngjashëm edhe tek analizimi i lidhshmërisë së besimit me përkatësi etnike, Kosovarët Serb vazhdojnë të kenë besim të ulët në institucionet e Kosovës.
• Gratë u besojnë institucioneve të drejtësisë si dhe atyre komunale më shumë se burrat;
• Të anketuarit i shohin korrupsionin, papunësinë, krimin e organizuar si rreziqet më të mëdha të brendshme të Kosovës. Mirëpo, shqetësim i madh është vërejtur edhe për ndarjen e Kosovës si dhe autonominë e veriut.
• Te anketuarit në zona rurale janë më të shqetësuar rreth rreziqeve të brendshme të Kosovës se sa të anketuarit në zona urbane;
• Respodentët Kosovarë Serb ndihen më pak të kërcënuar nga të gjitha rreziqet nacionale të sigurisë se sa respodentët Shqiptar; mirëpo, të dy etnitë shprehën shqetësim të theksuar lidhur me krimin e organizuar;
• Perimetri i sigurisë ka treguar që të anketuarit ndihen më të sigurt në shtëpitë e tyre ose në lagje, krahasuar me fshatin/qytetin ose Kosovën në përgjithësi.
Ky raport është publkuar në kuadër të programit Barometri Kosovar i Sigurisë. Perceptimet e paraqitura në këtë raport janë përmbledhje e përgjigjeve të marra nga të anketuarit dhe tregojnë mënyrën si i perceptojnë ata institucionet. Ky nuk është vlerësim përfundimtar i punës së institucioneve që janë temë e këtij studimi. Raporti do t’u shërbejë atyre si instrument për të adresuar mangësitë e mundshme, por edhe si tregues i efektivitetit të komunikimit të tyre me qytetarët.
Pikëpamjet e paraqitura në këtë raport janë perceptimet e të anketuarve dhe nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht pikëpamjet e Qendrës Kosovare për Studime të Sigurisë. Opinionet e shprehura në këtë raport nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht pikëpamjet e National Endowment for Democracy (NED).