Dezinformimi nxit radikalizimin

Dezinformimi nxit radikalizimin

28 Janar 2025 – Në një epokë të dominuar nga platformat digjitale, dezinformimi është shndërruar në një armë të fuqishme që mbjell përçarje dhe nxit radikalizimin. Në kuadër të Projektit SMIDGE, u mbajt webinari me titull “Lidhja Ndërmjet Dezinformimit, Radikalizimit dhe Ekstremizmit të Dhunshëm”, i cili mblodhi ekspertë për të trajtuar kërcënimet në rritje të shkaktuara nga fushatat e dezinformimit dhe keqinformimit, veçanërisht tek grupmoshat e mesme, të cilat janë gjithnjë e më të cenueshme ndaj manipulimeve në internet. Ngjarja, e organizuar nën hashtagun #SmidgeWebinar, analizoi rrjetin kompleks të dezinformimit, rrugët e radikalizimit dhe strategjitë ekstremiste, duke theksuar mënyrat se si këto forca minojnë kohezionin shoqëror dhe nxisin dhunën.

Një demografi e cenueshme në epokën digjitale

Një nga temat kryesore të diskutimit ishte grupmosha 45–65 vjeç, një kategori që është bërë e varur nga rrjetet sociale dhe platformat online për informim, por shpesh i mungon aftësia për të dalluar informacionin e saktë nga ai i rremë. Ekspertët theksuan se dezinformimi shfrytëzon paragjykimet ekzistuese të kësaj grupmoshe, duke forcuar narrativa përçarëse dhe krijuar një terren të favorshëm për radikalizim.

Radikalizimi në epokën e algoritmeve

Ekspertja Elena Broda theksoi dy rrugë kryesore që nxisin radikalizimin:

*              Efekti i "Gropës së Lepurit" (Rabbit Hole Effect): Algoritmet i drejtojnë përdoruesit drejt dhomave të jehonës, ku ata ekspozohen ndaj përmbajtjeve gjithnjë e më ekstreme. Megjithatë, Broda vuri në pikëpyetje nëse vetëm ekspozimi është i mjaftueshëm për të nxitur radikalizimin.

*              Normalizimi i Ekstremizmit: Ekspozimi i vazhdueshëm ndaj ideve ekstremiste bën që audienca të desensibilizohet, duke lejuar që ideologjitë dikur të margjinalizuara të depërtojnë në diskursin kryesor, shpesh të përhapura nga lëvizjet populiste të krahut të djathtë.

Përdorimi i keqinformimit si armë

Tijana Cvjetićanin ilustroi mënyrat se si keqinformimi shndërrohet në armë për ndërtimin e narrativave radikalizuese. Faktet e fabrikuara dhe gënjeshtrat e përsëritura krijojnë një mjedis armiqësor, që shpesh çon në pasoja të dhunshme në botën reale. Nga sulmet e nxitura nga teoritë konspirative, si rasti Pizzagate, deri te lëvizjet kundër vaksinave, keqinformimi ka pasur ndikime shkatërruese. Cvjetićanin theksoi nevojën për forcimin e besimit, promovimin e edukimit mediatik dhe ndërtimin e rezistencës ndaj këtyre fenomeneve.

Ballkani: Një zonë e nxehtë për ekstremizmin

Duke u ndalur tek Ballkani Perëndimor, Nermina Kuloglija-Zolj analizoi rritjen e shpejtë të grupeve ekstremiste që destabilizojnë rajonin. Ajo vuri në dukje se karakteristikat e këtyre grupeve ndryshojnë ndjeshëm nga ato në Evropën Perëndimore, duke kërkuar qasje të personalizuara dhe masa specifike kundër tyre.

Telegram: Një strehë për narrativa ekstremiste

Gentiana Paçarizi vuri në pah rolin e Telegram-it në përhapjen e narrativave radikale, veçanërisht propagandën pro-ruse dhe nacionalizmin serb në Kosovë. Anonimiteti dhe mungesa e moderimit e bëjnë këtë platformë një terren pjellor për dezinformimin. Taktikat kryesore të përdorura përfshijnë:

*              Përhapjen e ndjenjave anti-perëndimore

*              Shtyrjen përpara të rishikimit të historisë

*              Mobilizimin rreth padrejtësive të perceptuara

Paçarizi bëri thirrje për rregullime më të forta, iniciativa të synuara për edukimin digjital dhe bashkëpunim më të ngushtë rajonal për të sfiduar këto rrjete.

Rruga përpara

Panelistët propozuan disa masa për të luftuar rreziqet në rritje të radikalizimit të nxitur nga dezinformimi:

*              Fushata të personalizuara të edukimit mediatik për grupmoshat e mesme

*              Investime në programe për ndërtimin e qëndrueshmërisë komunitare

*              Forcimi i politikave për të frenuar përhapjen e përmbajtjeve manipuluese

Ekspertët gjithashtu theksuan nevojën për bashkëpunim mes qeverive, shoqërisë civile dhe platformave teknologjike për të adresuar në mënyrë gjithëpërfshirëse këto sfida.

Në përfundim të webinarit, pjesëmarrësit u larguan me një mesazh të qartë: lufta kundër dezinformimit dhe ekstremizmit kërkon një përpjekje kolektive për të ndërtuar komunitete të informuara dhe rezistente përballë kërcënimeve digjitale në rritje.

Vegëza e video-konferencës është këtu:  SMIDGE Webinar - The Nexus Between Disinformation, Radicalization and Violent Extremism