27/09/2024
Më 25 shtator, rreth 20 studentë të Fakultetit Juridik, Ekonomik dhe Edukimit në Gjilan morën pjesë në një trajnim që kishte për qëllim luftimin e dezinformimit rus, kinez dhe fetar në Kosovë. Organizuar nga Qendra Kosovare për Studime të Sigurisë (QKSS) dhe Rrjeti Ballkanik i Gazetarisë Hulumtuese (BIRN Kosova), trajnimi që u mbajt më 25.09.2024 u fokusua në pajisjen e pjesëmarrësve me njohuritë dhe aftësitë e nevojshme për të identifikuar dhe luftuar narrativat që kërcënojnë komunitetin.Pjesa e parë e trajnimit, e udhëhequr nga Labinot Leposhtica nga BIRN Kosova, trajtoi ndikimin e dezinformatave ruse dhe kineze në mediat dhe sistemin e drejtësisë në Kosovë. Leposhtica diskutoi se si fushatat e dezinformimit, shpesh të orkestruara nga fuqitë e huaja, synojnë të destabilizojnë rajonin duke minuar besimin tek institucionet dhe duke përhapur narrativa të rreme. Ai dha shembuj se si këta aktorë manipulojnë informacionin, dhe prezantoi mekanizma për rregullimin dhe vetërregullimin që mund të ndihmojnë kundër këtyre përpjekjeve.Studentët mësuan të bëjnë dallimin midis dezinformatave e narrativave dhe u trajnuan për të identifikuar narrativat e rreme të përhapura nga mediat e huaja të kontrolluara nga shteti.
Pjesa e dytë, e udhëhequr nga Skënder Perteshi nga QKSS, e zhvendosi fokusin në dezinformimin në bazë të ideologjive fetare. Perteshi diskutoi se si grupet radikale fetare përdorin dezinformimin si një mjet strategjik për të promovuar ideologjitë ekstremiste. Pjesëmarrësit u njohën me narrativat e ndryshme të përdorura nga këto grupe për të mashtruar grupet e cenueshme, si dhe me qëllimet strategjike që këto grupe synojnë të arrijnë përmes dezinformimit.Perteshi theksoi rëndësinë e të kuptuarit të audiencës së synuar dhe ofroi strategji për ndërtimin e narrativave alternative pozitive për të luftuar mesazhet ekstremiste. Në këtë pjesë të trajnimit u trajtua gjithashtu se si laicizmi, demokracia dhe shteti i së drejtës sulmohen shpesh nga fushata të tilla dezinformuese dhe se si individët mund të mbrojnë veten dhe komunitetet e tyre për të mos rënë pre e tyre.
Në fund të trajnimit, studentët kuptuan më shumë për dinamikën e dezinformimit dhe ishin më të përgatitur për të lexuar informacionet që marrin në mënyrë kritike. Leposhtica dhe Perteshi theksuan se luftimi i dezinformimit kërkon pjesëmarrje aktive nga komuniteti, veçanërisht nga të rinjtë që luajnë një rol kyç në formësimin e së ardhmes së Kosovës.Ky trajnim u mbajt nga QKSS dhe BIRN Kosova në kuadër të projektit “Rritja e vetëdijes publike për ndikimin rus, kinez dhe dezinformimin fetar dhe pajisja e studentëve të gazetarisë dhe gazetarëve me shkathtësitë e nevojshme për të identifikuar, analizuar dhe luftuar dezinformatat”, i mbështetur përmes Programit të Aktivizmit Digjital nga TechSoup Global.